Siena & Chianti
Wijnliefhebbers moeten de zuidelijke Chiantistreek bezoeken. Hier volgt het landschap andere regels, de beboste heuvels zijn niet meer zacht maar indrukwekkend en de ruggen zijn vaak bezaaid met chique kleine dorpjes. Een vakantie is nauwelijks ontspannender dan op, neer en langs deze heuvels, met af en toe een pauze voor een wijnproeverij of een stevige Toscaanse lunch. Het hart van de regio wordt gevormd door de drie dorpen, Castellina in Chianti, Radda in Chianti en Gaiole in Chianti, maar Panzano in Chianti, dat technisch gezien in het Florentijnse gebied ligt maar cultureel gezien in het zuiden, heeft de laatste jaren naam gemaakt als culinaire bestemming, mede dankzij de plaatselijke slager Dario Cecchini. Vanuit de zuidelijke Chiantistreek kunt u gemakkelijk een ander renaissancejuweel bereiken - Siena. De stad is wereldberoemd om zijn schelpvormige Piazza del Campo, waar elk jaar duizenden toeschouwers de ruiters en paarden toejuichen tijdens de traditionele Palio-paardenrace. Andere schatten van de stad zijn de Piancoteca Nazionale Gallery, waar werken van kunstenaars als Duccio en Simone Martini zijn ondergebracht.
Siena & Chianti
San Gimignano
San Gimignano, dat ook wel het ‘middeleeuwse Manhattan’ genoemd wordt, is een schitterend stadje waar de middeleeuwse charme behouden gebleven is. Het is beroemd om de vele torens, maar het heeft ook leuke pleintjes, stenen straatjes en genoeg romantische plekjes om te ontdekken. Op verschillende locaties heeft u prachtig uitzicht over het dal van de rivier de Elsa. U mag dit Toscaanse stadje niet missen als u in deze regio bent.
Lees verderSan Gusme
San Gusmè is een charmant, op een heuvel gelegen, vestingdorpje op 5 km ten noorden van Castelnuovo Berardenga. Deze rustige plek heeft altijd in de schaduw van Siena gestaan. Het middeleeuwse gehucht trad pas in de 16e-eeuw toe tot het Groothertogdom Toscane, na de definitieve nederlaag van Siena. De Sienese poort draagt nog steeds het wapenschild van Siena, de Balzana. Delen van de verdedigingsmuren zijn blijven staan, waarvan sommige gedeelten omgeturnd zijn in toegangspoorten. Het dorp biedt schilderachtige uitzichten, onder meer op de skyline van Siena, de Torre del Mangia en de kathedraal van Siena. Bezoek dit slaperige gehucht meer voor de algehele sfeer dan voor de specifieke bezienswaardigheden. Bewonder de kerk van Sint Cosmas en Damianus, de plaatselijke patroonheiligen, en de kerk van Santissima Annunziata met zijn aparte klokkentoren. Wandel door concentrische steegjes waar je de tijdloze sfeer op je in laat werken voordat je je terugtrekt in een gastronomische herberg voor de creatieve keuken of een huiselijk café voor wijn en een bord met vleeswaren.
Castellina in Chianti
Castellina is een van de meest charmante bergdorpjes in Chianti. Het ligt aan de schilderachtige route Chiantigiana en is omgeven door symmetrische wijngaarden en bossen. Verspreid over het landschap liggen lage stenen huizen en oude wijnlandgoederen. Zoals de naam al doet vermoeden, diende Castellina in de middeleeuwen als een buitenpost voor Florence. Laat in de 13e-eeuw was het de eerste plek van de Chianti Liga, een groep van drie Florentijnse feodale kastelen, die allen verantwoordelijk waren voor een derde van het gebied. Deze strategisch geplaatste vestigingen werden in 1478 bezet door de Sienese-Aragonese alliantie, maar toen Siena in 1555 onder de belegering bezweek, verdween Castellina naar de pittoreske achtergrond. Castellina is sinds de 15e-eeuw niet veel veranderd. La Rocca, het reusachtige fort, vormt nu het gemeentehuis en een klein archeologisch museum, en verleidelijke wijnwinkeltjes liggen hier vrijwel om de hoek. De schakeling van muren omsluiten een wirwar van sfeervolle straatjes welke deels uitzicht hebben over de Chianti-heuvels.
Lees verderCastagnoli
Castagnoli is een klein, stenen dorpje ten zuiden van Gaiole in de streek Chianti en wordt omringd door een middeleeuwse fort. Dit fort staat bekend als de Rocca di Castagnoli, welke in 1478 belegerd werd door de Sienesen. Chianti is dé streek van de kastelen en in de buurt van Castagnoli ligt dan ook het Castello di Meleto, een middeleeuwse buitenpost. Tegenwoordig ligt deze te midden van een wijnlandgoed en is het kasteel ook open voor bezoekers. Zowel vanaf het dorp als het fort kun je genieten van een weids uitzicht over spichtige cipressen, olijfgaarden, olijven en wijngaarden. Voordat je de grotere wijnlandgoederen van de Chianti Classico gaat ontdekken, moet je zeker eerst eens de wijn van Rocca di Castagnoli proberen. Het platteland van Castagnoli ten zuiden van Siena en ten oosten richting Arezzo is hoger, ruiger en natter. De verse geur van tijm, rozemarijn en dennenbos hangt hier rond de groen beboste bergtoppen. De donkerbruine bossen bieden aan de wilde everzwijnen dan ook een perfecte schuilplaats, hoewel ze vaak toch op je bord eindigen naast een van de lokale wijnen.
Radda in Chianti
Als Greve het commerciële brein van Chianti is, is Radda de ziel. Met zijn gemoedelijke sfeer vormt het pittoreske Radda een aantrekkelijke basis voor het verkennen van het wijnland. Dankzij zijn uitstekende ligging tussen Gaiole en Castellina, diende Radda als de hoofdstad van Chianti en was het de middeleeuwse hoofdstad van de Chianti Bond. De vestingwerken weerspiegelen de geschiedenis van Radda als grensgebied en bolwerk tegen aanvallen van Siena. Er kwam uiteindelijk vrede in dit gebied nadat Siena in 1559 in de Republiek van Florence werd opgenomen. Het heuvelachtige Radda heeft zijn middeleeuwse stratenplan en imposante stadhuis behouden. Het 16e-eeuwse stadhuis, voorheen bekend als het Palazzo del Podesta, toont heraldische schilden op de voorgevel. Radda is nog steeds gebonden aan zijn vestingmuren, met steegjes van keien die uitwaaien vanaf het centrale plein. Het rustige landschap zoals we het vandaag de dag zien is gericht op de Casa Chianti Classico, een toonbeeld voor alles wat wijn-gerelateerd is, dus hier kun je komen om de echte Chianti spirit te ervaren.
Gaiole in Chianti
Het heuvelachtige Gaiole is natuurlijk een wijngebied, maar ook kasteel- en fietsgebied. Tien jaar geleden werd deze slaperige marktstad uitgeroepen tot 's werelds meest idyllische plek om te wonen. Sindsdien is er niet veel veranderd, dus geniet van de kwaliteit van het leven die deze plek te bieden heeft. Dit marktknooppunt is voor altijd verbonden met de wijndynastie Ricasoli, waarvan de voorouders vermoedelijk het Chianti Classico merk lanceerden in het Castello di Brolio. Afgezien van de status die het vergaard heeft als de geboorteplaats van de Chianti Classico, heeft Gaiole op zichzelf ook veel te bieden. In de middeleeuwen was het een van de drie hoofdsteden van de Chianti Bond, samen met Castellina en Radda. Het stadje ligt op de top van de heuvel tussen eiken- en kastanjebomen maar kijkt ook uit over wijngaarden en olijfboomgaarden. Als voormalig militair bolwerk wordt Gaiole omringd door middeleeuwse kastelen en versterkte abdijen. Het driehoekige hoofdplein is een uitvalsbasis voor het verkennen van kastelen, gezellige herbergen, wijngaarden en oude abdijen.
Lees verderLecchi in Chianti
Ten zuiden van Radda, Lecchi in Chianti ligt aan de voet van een heuvel met daarboven het vervallen kasteel van Monteluco. Het schilderachtige dorpje is gelegen langs de hoofdweg die omhoog loopt tot aan Ama. Met zijn opvallende stenen huizen en een waardige kerk ziet dit plaatsje achteraf er nog net zo uit als in de middeleeuwen. Het was toentertijd een gebied met grote landgoederen welke verbonden waren aan landeigenaren zoals Ricasoli wijnbaronnen. De bekroning van de heuvel is het Monteluco-kasteel, dat dateert uit 1176. Het kasteel was een bastion van Siena, maar werd zwaar gehavend door aanvallen in de 15e- en 16e-eeuw. Tot de versterkingen behoort een verwoest fort op de heuveltop welke uitkijkt op de Massellone-vallei, gesteund door een kalkstenen wachttoren eronder. Lokale wandelpaden verbinden Lecchi met het mooie dorpje San Sano, waar je een rustige herberg vindt die huisgemaakte gerechten serveert. Paden door wijngaarden waaieren uit vanaf Lecchi, inclusief een wandeling naar Localita Molinaccio voor een zomerse duik in zogenaamde rivierzwembaden.
Lees verderCastelnuovo Berardenga
Castelnuovo Berardenga ligt aan de zuidgrens van de Chianti en wordt enigszins overschaduwd door Siena. Zowel in goede als slechte tijden, was zijn lot verbonden aan Siena. Deze Sienese vestiging verloor in 1555 zijn omringende muren nadat het Florentijnse groothertogdom van de Medici Siena versloeg. Tegenwoordig hangt in Castelnuovo een vreedzame sfeer waar je de authentieke Toscaanse manier van leven leert kennen. Charmante bezienswaardigheden zijn de kleine kerken en een klokkentoren, gebaseerd op de originele vestingwerken. Bewonder de diepe, stenen trap en versierde boog van de Vicolo dell'Arco. Je zult bij deze bezienswaardigheden niet urenlang blijven rondhangen, maar het is juist een heerlijke plek om het ontspannen levensritme, buiten de grotere Toscaanse steden, te ontdekken. In feite is Castelnuovo om deze reden juist ontworpen als Città Slow. Voorbij deze voormalige vestiging liggen groepjes van kleine villa’s en wijnlandgoederen. Beschouw Castelnuovo als een opstapje naar Siena en het zuiden van Chianti.
Colle di Val d’Elsa
Ten zuiden van San Gimignano ligt Colle di Val d’Elsa. Het staat ook wel bekend als de ‘kristallenstad’ aangezien zijn commerciële succesverhaal gebaseerd is op kristal. Gelukkig is het ook nog eens een cultureel juweeltje dat ooit deel uitmaakte van het pelgrimspad Via Francigena dat van Canterbury naar Rome liep. De stad was een middeleeuwse pion tussen de eindeloze gevechten van de Welfen en de Ghibellijnen en had daarom zijn vestingwerken nodig om te overleven. Tegenwoordig is het een interessante stad die uit twee delen bestaat. Het historische en dominerende, op een heuvel gelegen, centrum en het lager gelegen nieuwe gedeelte. Het lager gelegen nieuwe gedeelte heeft zich ontwikkeld tot een drukke voorstad die zich rond de kristalfabriek uitstrekt - Colle is de grootste producent van kristal en fijn glaswerk in Italië. Nadat je even vluchtig hebt rondgekeken in dit lagere gedeelte van de stad, wandel je naar de oude bovenstad. Er hangt hier een echte middeleeuwse sfeer met in de hoofdstraat aan beide zijden 16e-eeuwse herenhuizen. Geniet van het uitzicht over het Toscaanse landschap alvorens je een lokale herberg binnenstapt voor een goede lunch.
Lees verderMonteriggioni
Het spectaculaire Monteriggioni, gelegen ten noorden van Siena, is een middeleeuws bolwerk, omringd door goed bewaard gebleven stenen muren en veertien torens. Net zoals Montepulciano is deze kleine stad op de top van een heuvel kenmerkend voor het Toscaanse landschap. De ommuurde buitenpost van Monteriggioni, vaak de 'Poort tot de Middeleeuwen' genoemd, is een typische middeleeuwse stad, bezaaid met vestingwerken. Het stadje op de heuvel werd in de dertiende eeuw door de Sienesen gebouwd om hun frontlinie te beschermen tegen hun eeuwige rivalen, de Florentijnen. Monteriggioni werd ook welvarend dankzij zijn strategische stop langs de pelgrimsroute Via Francigena. Als je praat in termen van grote en moderniteit, dan voelt Monteriggioni aan als een vergeten plaatsje. Pas wanneer het populaire middeleeuwse zomerfestival naar de stad komt, herinnert Monteriggioni zich hoe groot zijn belang was in het verleden, compleet met feesten, valkerij, steekspel en gevechtsspelen. Buiten de theatraliteit van de omgeving zijn er echter maar weinig belangrijke bezienswaardigheden, maar een bezoekje is alleen al voor de magische sfeer en monumentaliteit meer dan de moeite waard.
Siena
Deze compacte, zachtroze gekleurde stad is een genot om te voet te ontdekken, van de schelpvormige Campo tot de galerieën vol met zacht ogende Sienese madonna’s. Siena is een gotische stad gebouwd op menselijke schaal, volledig geciviliseerd en helemaal tevreden met zichzelf. Waar het monumentale Florence de beschikking heeft over grote pleinen en masculiene standbeelden, heeft Siena verborgen tuinen en karakteristieke waterputten. Siena heeft ook van conservatisme een deugd gemaakt: strenge middeleeuwse gebouwvoorschriften beschermen de structuur van de stad.
Om in de Sienese mystiek te blijven, is de oorsprong van de stad gehuld in mythes over wolven en gemartelde heiligen. De oude republiek floreerde van 1147 tot 1529 en kort daarna werd Siena deel van het Toscaanse hertogdom. Verandering is een vloek voor de Sienesen en de inwoners zijn pas echt helemaal zichzelf wanneer zij de legendarische paardenrace Palio vieren. Tot op de dag van vandaag resoneert de tumultueuze geschiedenis, als aartsrivaal van Florence, zich in de zielen van de Sienesen, vooral tijdens de Palio.
Vagliagli
Ten zuiden van Castellina bevindt zich het schilderachtige gehuchtje Vagliagli, perfect gelegen voor het zuidelijke einde van de Chianti wijnroute. Deze eens versterkte buitenpost wordt omringd door betoverende wijngaarden die dateren uit de middeleeuwen. Dit slaperige 13e eeuwse gehuchtje is vernoemd naar de ‘vallei van knoflook’ waar het over uitkeek, vandaag de dag is het uitzicht echter meer op de valleien en heuveltoppen. Bewonder het mooie, stenen dorp en de parochiekerk alvorens te beginnen aan een wandeltocht, fietsrit of een picknick in de wijngaarden. Een wijnproeverij kan centraal staan in Valgliagli, maar het gehuchtje is ook een opstap naar de Chianti-bolwerken van Castellina, Radda en Gaiole. Deze bakens van het Chianti-leven in de kleine stad zijn overspoeld met goede wijn en voedselwinkels die verbonden zijn met lokale landgoederen. Samen bieden deze drie kleine steden voldoende cultuur om afwisseling aan te brengen in de bezoeken aan de landgoederen. Van middeleeuwse kerken tot kleine archeologische collecties, het is Toscane in het klein.
Lees verderVolpaia
Vanaf Radda klimt een kronkelende weg naar Volpaia, het mooiste middeleeuwse dorp in de omgeving. De middeleeuwse uitstraling heeft het overleefd, compleet met torens en delen van de stadsmuren. Het dreigende aanzicht herinnert eraan dat Volpaia als lid van de Chianti Bond diende, een middeleeuws garnizoen in de Florentijns-Sienese oorlog dat het embleem van de zwarte haan droeg. Tegenwoordig heeft dit filmachtige gehuchtje meer te bieden aan sfeer dan aan specifieke bezienswaardigheden. Kom dus voor het tijdloze gevoel, het vredige uitzicht op het glooiende landschap en een fascinerend wijnlandgoed. Verblijf in de plaatselijke herbergen, geniet de locale gerechten en proef nog meer van de intrigerende Castello di Volpaia-wijnen. Wandel ook door afgelegen steegjes en verborgen binnenplaatsen en ontdek hightech wijnbereidingsprocedures die worden uitgevoerd in niet meer in dienst zijnde kerken. Het levensbloed van Volpaia is wijn, olijfolie, azijn en het toerisme dat in haar kielzog stroomt. Deze grotendeels zelfvoorzienende gemeenschap laat zien hoe wijn een gestage welvaart kan brengen in historische dorpen.
Lees verder